21η Μαρτίου:Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης
Η 21η Μαρτίου είναι μια ημέρα με ιδιαίτερη βαρύτητα. Σε παγκόσμιο επίπεδο είναι ημέρα κατά του ρατσισμού, του ύπνου, της δασοπονίας, της οικιακής οικονομίας, του κουκλοθεάτρου, των μονογονεϊκών οικογενειών, για το σύνδρομο Down, διεθνής ημέρα της γης και βέβαια Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης.
Για την ιστορία, η καθιέρωσή της ως Ημέρα Ποίησης έχει την αρχική της έμπνευση στον Έλληνα-Βολιώτη στην καταγωγή- ποιητή, νομικό και παραγωγό εκπομπών λόγου στην Ελληνική Ραδιοφωνία Μιχαήλ Μήτρα. Αυτός το φθινόπωρο του 1997 πρότεινε στην Εταιρεία Ελλήνων Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ημέρας ποίησης στην Ελλάδα, κάτι που συνέβαινε ήδη και σε άλλες χώρες και να οριστεί μάλιστα συγκεκριμένη ημέρα γι’ αυτή. Η εισήγησή του μελετήθηκε από τον πρόεδρο τότε της Εταιρείας Συγγραφέων, τον ποιητή και μελετητή ποίησης Κώστα Στεργιόπουλο, ενώ η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου ήταν αυτή που πρότεινε ως ημέρα εορτασμού την 21η Μαρτίου. Η πρόταση στηριζόταν στο ότι αυτή την ημέρα συντελείται η εαρινή ισημερία. Αυτό προοικονομεί τον ερχομό της Άνοιξης, της αναγέννησης , της ζωής, την επικράτηση του φωτός έναντι του σκοταδιού, της αισιοδοξίας έναντι της απαισιοδοξίας. Η πρόταση πέρασε κι έγινε πραγματικότητα.
Το 1999 ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO, εισηγήθηκε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Πολλές χώρες υπερψήφισαν την εισήγηση κι έτσι τον Οκτώβριο του 1999 σε Γενική Διάσκεψη της UNESCO στο Παρίσι η 21η Μαρτίου ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης.
Από τότε κάθε χρόνο σχολεία, φορείς, σύλλογοι, καλλιτέχνες, άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, ραδιοφωνικές εκπομπές και άλλοι κάνουν αναφορές ή και αφιερώματα για να τιμήσουν την ημέρα αυτή.
Ποίηση-ποιητής-ποίημα
Ο ποιητής είναι το άτομο το οποίο ποιεί, δημιουργεί ποίηση. Η λέξη προέρχεται από το αρχαίο ρήμα: ποιέω-ποιώ, που σημαίνει δημιουργώ, φτιάχνω, κάνω. Ο ποιητής χρησιμοποιεί το λόγο κατά τέτοιον τρόπο, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να έχει διακριτή διαφορά από το πεζογραφικό κείμενο. Η ποίηση είναι τέχνη του λόγου. Δεν υπάρχει ένας και μοναδικός ορισμός γι’ αυτήν. Η ύπαρξή της -και κατ’ επέκταση η ύπαρξη ποιητών – εντοπίζεται πολύ παλιά, από τότε που ο άνθρωπος αντιλήφθηκε την ικανότητα του λόγου. Επιστήμονες ανθρωπολόγοι υποστηρίζουν πως στις πρωτόγονες κοινωνίες ο ρόλος του ποιητή πρέπει να ήταν ιδιαίτερα τιμητικός και συνδεόταν με το ρόλο του <<δασκάλου>>.
Στην ελληνική λογοτεχνία η ποίηση ξεκινά ήδη από την αρχαιότητα με θαυμάσια, αξεπέραστα μνημεία λόγου τα ομηρικά έπη. Χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι στην προομηρική εποχή δεν υπήρχε ποιητική παράδοση, το αντίθετο. Καθώς προχωρούν τα χρόνια έχουμε ανυπέρβλητης ομορφιάς λογοτεχνικά έργα, για να φτάσουμε στην περίοδο της Βυζαντινής ιστορίας, οπότε και τότε επικρατεί η ποίηση, κατά βάση θρησκευτική-εκκλησιαστική αλλά και κοσμική. Περνώντας στην προεπαναστατική περίοδο, όπου έχουμε την εμφάνιση και της δημώδους /δημοτικής ποίησης κοντά στην προσωπική/επώνυμη. Στη νεότερη ελληνική λογοτεχνία εμφανίζονται πλέον σχολές, γενιές ποιητών με κοινά, θα λέγαμε, στοιχεία, ακόμα έχουμε και διάφορα λογοτεχνικά ρεύματα, όπως επίσης και σπουδαία ονόματα δημιουργών. Η παραγωγή συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, με τη σύγχρονη ελληνική ποίηση, και θα συνεχίζεται όσο υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να εκφραστούν, να μιλήσουν, να επικοινωνήσουν, να ψάξουν τον άνθρωπο, να νιώσουν, να φωτίσουν δρόμους, να καθοδηγήσουν ψυχές, να τροφοδοτήσουν το πάθος και τη σκέψη όλων μας, να……………………….
Αγαπητά μου παιδιά, βάλτε την ποίηση στη ζωή σας, διαβάστε ποιήματα. Και γιατί όχι γράψτε τα στιχάκια σας, τις στροφές σας, δημιουργήστε τα δικά σας ποιήματα. Και ποιος ξέρει………. Ίσως στο μέλλον να διαβάσουμε τα ποιητικά δημιουργήματα κάποιου/ας από εσάς. Αλλά κι αν δε θελήσετε να διαβάσετε, τότε … ακούστε ποίηση! Να ξέρετε πως πάρα πολλά ποιήματα έχουν μελοποιηθεί από εξαίσιους συνθέτες. Μπορεί μάλιστα να σας αρέσει κάποιο ‘τραγούδι’ δίχως να γνωρίζετε πως είναι… ποίημα! Ψάξτε στο διαδίκτυο μελοποιημένη ποίηση και θα ανταμειφθείτε. Είναι σίγουρο.
Έγραψαν για την ποίηση και τους ποιητές
“Ο ποιητής είναι το πνεύμα της γης
που σηκώνεται όταν γίνεται σκότος
και λάμπει όπως ένα κομμάτι αστραπής
σε μεγάλο ύψος τη νύχτα.”
Νικηφόρος Βρεττάκος
“Μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας,
που μας πνίγει από παντού, παρηγοριέμαι ότι κάπου,
σε κάποιο καμαράκι, κάποιοι πεισματάρηδες
αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά”
Οδ. Ελύτης
“Λίγο ακόμα θα ιδούμε τις αμυγδαλιές
ν’ ανθίζουν τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο
τη θάλασσα να κυματίζει λίγο ακόμα,
να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα.”
Γ. Σεφέρης
“Από τη στάση μου
προς τη ζωή
βγαίνουν τα ποιήματά μου….”
Τίτος Πατρίκιος
“Η ποίηση δεν ανήκει σ’ αυτούς που τη γράφουν, αλλά σε κείνους που την έχουν ανάγκη”
Πάμπλο Νερούντα
“Θυμάμαι παιδί που έγραψα κάποτε τον πρώτο στίχο μου.
Από τότε ξέρω ότι δε θα πεθάνω ποτέ-αλλά θα πεθαίνω
κάθε μέρα.”
Τάσος Λειβαδίτης
“Τούτοι οι στίχοι ο λαός μου και τα σπίτια του”
Μάνος Ελευθερίου
“Θα όριζα εν συντομία την ποίηση σαν τη ρυθμική δημιουργία
της ομορφιάς.”
Edgar Allan Poe
“Τα φάρμακά σου φέρε Τέχνη της Ποιήσεως, που κάμνουνε- για
λίγο- να μην νιώθεται η πληγή.”
Κ. Καβάφης
“Ευφυούς η ποιητική εστίν ή μανικού”.
Αριστοτέλης
“Όπου κι αν με πήγαν οι θεωρίες μου, βρήκα ότι ένας
ποιητής ήδη είχε πάει εκεί”
Σίγκμουντ Φρόυντ
“Ανάβω στίχους για να ξορκίσω το κακό
που πλάκωσε τη χώρα”
Γιάννης Ρίτσος
.
Καλή ποιητική ανάγνωση ή και ακρόαση!
Γαλανοπούλου Μαρία
Φιλόλογος 1ου Γυμνασίου Αιγίου
